Bayılma (senkop) nedir?

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Bayılma, beyin kanlanmasındaki süreksiz ve yaygın azalmaya bağlı gelişen ani şuur ve kas gücü kaybı olarak tanımlanmaktadır. Çocukluklarda acil servise müracaatların %1’ini oluşturmaktadır. En sık 15-19 yaş kümesinde olmak üzere çocuklarda %15-25 oranında görülmektedir.

Yirmi yaşın altındaki adamların %20’sinin, kızların da yarısının en az bir sefer bayılma atağı geçirdiği bildirilmiştir. Bu atakların beş yıl ortasında yenidenlama riski de %33 ile %51 içindedır. Bu sıklık ve yenidenlamalar ile yaşanabilecek baş travmaları ve ömrü tehdit eden kalp kaynaklı altta yatan hastalıklar bayılmanın kıymetini artırmaktadır.

Çocuklarda bayılmanın sebepleri

Çocuklarda kalp hastalıkları ile bağlantılı bayılma yetişkinlerden daha az sıklıkta görülmektedir. Bilhassa ani konum değişikliği, uzun mühlet ayakta durma, kızgınlık, ağrı, kaygı üzere tetikleyici bir durum daha sonrası bedendeki kanın uygunsuz biçimde bacaklarda göllenmesine bağlı kan basıncı düşüklüğü ve bununla alakalı beyin kanlanmasındaki azalma daha sonrası gelişen bayılma (vazovagal senkop) çocuklarda daha sıktır. Bunun haricinde kalp ritim bozuklukları, yapısal kalp hastalıkları, migren, havale, beyin damar hastalıkları, kan şekeri ve elektrolit bozuklukları ya da psikiyatrik rahatsızlıklar da çocuklarda bayılmaya niye olabilir.

Bayılma tanısı

Çoğunlukla düzgün bir klinik hikaye ile bayılma tanısı konulabilmektedir. Lakin, teşhis koydurucu objektif bulgu olmaması yaklaşım, tedavi ve izlemde meselelere niye olmaktadır. Buna ek olarak ailelerde çocuklarında önemli bir hudut sistemi ya da kalple bağlı hastalık olabileceği korkusu ve bu hastaları karşılayan tabiplerin altta yatan önemli bir hastalığa teşhis koyamama telaşı niçiniyle, detaylı incelemelerin yapılması gerekmektedir.

Bayılma niçiniyle getirilen çocuklarda sık kullanılan kan testleri, akciğer röntgeni, elektroensefalografi (EEG) ve beyin tomografisi üzere tetkiklerin tanısal bedelinin çok hudutlu olduğu bildirilmiştir.

Lakin, Çocuk Kalp Hastalıkları (Pediatrik Kardiyoloji) Uzmanı tarafınca yapılacak detaylı hikaye, fizik muayene, elektrokardiyografi (EKG) ve ekokardiyografi (EKO) ile çocuklukların birçoklarında bayılma sebebi belirlenebilir ve bilhassa ani vefat riski taşıyan kalp hastalıklarının olmadığı gösterilir. bu biçimdece ailelerin telaşları de ortadan kaldırılabilir.

Nadiren bayılmanın tanısı için eforlu EKG (stres testi), uzun müddetli EKG kaydı yahut eğik masa (tilt table) testi üzere ileri tetkikler gerekebilir.

Bayılmada tedavi

hayatı tehdit eden hastalıkların olmadığı gösterildikten daha sonra hastanın bayılma tipine bağlı olarak diyet (özellikle su içilmesi), antrenman ve/veya ilaç tedavisi önerilebilir.

Eğik masa (tilt table) testi : Yatay konumda hastanın kan basıncı ve kalp suratı kaydedilir. daha sonra üzerinde yatan çocuk ile birlikte masa 60-80 derece açıyla kısmen dik konuma getirilir. Bu konumda 45 dakika boyunca 5 dakikada bir hastanın kan basıncı ve kalp suratı izlemi yapılır.