Macaristan ile Avrupa Birliği içindeki kriz devam ediyorAP, 15 Eylül’de 433 lehte, 123 aleyhte ve 28 çekimser oyla Macaristan’ın idare biçimini “seçimli otokrasi” olarak tanımlayarak, ülkenin, AB’nin kıymetlerini sistemli olarak tehdit ettiğine ve “artık demokratik olarak yönetilmediğine” karar verdi.
Ülkedeki seçim sisteminin işleyişinden yargı bağımsızlığına kadar biroldukça bahiste kaygının tabir edildiği kararda, “Macaristan’da durum, birkaç yıldır gereğince ele alınmıyor. Birfazlaca tasa devam ediyor. Bu esnada AB’nin imajı, aktifliği ve güvenilirliğini olumsuz etkileyen birfazlaca yeni bahis da ortaya çıktı.” değerlendirmesinde bulunuldu.
AP’den karara ait yapılan yazılı açıklamada, “akademik özgürlük, din özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, LGBTIQ hakları da dahil olmak üzere eşit muamele hakkı, azınlıkların yanı sıra göçmenlerin, sığınmacıların ve mültecilerin haklarının da sıkıntılı olduğu” tabir edildi.
Macaristan’a sağlanan fonların askıya alınması konuşuluyor
AB Kurulunun bütçe ve idaresinden sorumlu üyesi Johannes Hahn, 18 Eylül’de yaptığı açıklamada, AB Komitesinin, hukukun üstünlüğü prensibinin ihlal edildiği sebebi öne sürülerek AB bütçesinden Macaristan’a sağlanan fonların yaklaşık 7,5 milyar avroluk kısmının askıya alınması davetinde bulunduğunu söylemiş oldu.
Hahn, Komite’nin, AB Konsebir daha, Macaristan’ın hukukun üstünlüğü unsuruna yönelik ihlallerine karşı önerdiği muhafaza tedbirlerinin, AB’nin Ahenk Siyaseti kapsamında üç operasyonel program için taahhütlerinin yüzde 65’inin askıya alınmasını içerdiğini belirtti.
Macaristan’da yayımlanan günlük siyasi gazete Nepszava’nın Genel Yayın Direktör Yardımcısı Miklos Hargitai ve Szazadveg Vakfı Siyasi Tahliller Merkezi Müdürü Dr. Zoltan Kiszelly, AB ile Macaristan içindeki krizle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
AB ile Macaristan içinde kriz
Miklos Hargitai, AB ile Macaristan içindeki tartışmanın niçininin, hükümetin öne sürdüğü üzere “Hristiyan bedellerin ve ülke sınırlarının” korunması değil, aksine hükümet düzeyindeki yolsuzluk, yargı bağımsızlığı ve basın özgürlüğünün eksikliğinden dolayı AB ile Macaristan içinde kriz olduğunu söylemiş oldu.
AB kaynaklarının büyük kısmının hükümete yakın bireylere aktarıldığını ve ülkede bunu engelleyecek rastgele bir kurumun bulunmadığını kaydeden Hargitai, “Asıl sorun evvela her yere yayılan yolsuzluk, hakim ve savcıların bağımsızlığının ortadan kaldırılması ve özgür basının eksikliği.” diye konuştu.
Hükümetin kendi kamuoyuna AB ile çaba ettiği propagandası yaptığını, AB Kuruluna ise anlaşmak için gerekli adımları atacağı istikametinde yemin ettiğini belirten Hargitai, “Macar hükümeti kendi seçmenlerine, ‘Macarlara bir daha saldırıyorlar’, ‘Macaristan’da demokrasi olmadığı tezi yalan’, ‘yolsuzluk yok’ üzere tabirler kullanırken, AB Kuruluna ise demokratik eksiklikleri ve yolsuzluk risklerini gidermek için kelam veriyor.” dedi.
Yasa tasarısını meclise sunacak
AB bütçesinden Macaristan’a sağlanan fonların yaklaşık 7,5 milyar avroluk kısmının askıya alınması konusunda gerekli ıslahatları gerçekleştirmesi için AB Kurulunun Macar hükümetine 19 Kasım’a kadar müddet tanıdığına dikkat çeken Hargitai, hükümetin, Komite’yi ikna etmek için gerekli olan yasa tasarılarını ivedilikle meclise sunacağını lakin bunların kâfi olmayacağını düşündüğünü söylemiş oldu.
Macaristan’ın AB’den ayrılma ihtimali ile ilgili de değerlendirmede bulunan Hargitai, “Başbakan Viktor Orban’ın Kötcse’deki konuşmasına göre 2030’a, yani Macaristan AB bütçesine net katkıda bulunan ülke pozisyonuna gelinceye kadar Huxit (Macaristan’ın AB’den ayrılması) gerçekleşmeyecek. Hükümet ve Fidesz’in iktisat idaresi, AB’den alabildiği kadar yardım almaya çalışacak, çabucak sonrasında da AB’den ayrılma hakkında karar verecek.” diye konuştu.
Avrupa Birleşik Devletlerini oluşturmaya çalışıyorlar
Szazadveg Vakfı Siyasi Tahliller Merkezi Müdürü Dr. Zoltan Kiszelly ise AB ile Macaristan içindeki tartışmanın ana niçininin AB’nin geleceğiyle alakalı olduğunu, Macaristan ve Polonya hükümetlerinin, AB’nin kuvvetli ulus devletlerden müteşekkil bir birlik olarak kalmasını istediğini lakin AB Parlamentosu ve Komitesinin ise bu entegrasyonu derinleştirerek Avrupa Birleşik Devletlerini oluşturmaya çalıştığını söylemiş oldu.
AB’nin Macar hükümetine yönelik suçlamalarının gerçek olmadığını, mesela, savcılığın hükümete değil meclise bağlı olduğunu belirten Kiszelly, Macarların genel olarak hem polise tıpkı vakitte hukuk sistemine kuvvetli bir biçimde güvendiğini, yargıçların de bağımsız olduğunu ve hükümet aleyhine biroldukça kere karar verdiklerini kaydetti.
Kiszelly, “Fidesz-KDNP hükümeti 2010’dan beri mecliste dört kere 3’te 2’lik çoğunluğu sağladı. Hukuk sisteminde yapılan düzenlemeler Macaristan Anayasası’na uygun bir biçimde ve Batı Avrupa’daki örneklere dayanarak gerçekleştirildi.” diye konuştu.
AB fonlarını denetleyecek bir sistem kurulacak
Macar hükümetinin AB Komitesiyle anlaşmak için 19 Kasım’a kadar gerekli adımları atacağını, bu kapsamda meclise dört yasa tasarısı sunduğunu ve 17 yasa tasarısının daha sunulmasının beklendiğini kaydeden Kiszelly, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“En kıymetli şey, AB fonlarını denetleyen bir düzenek kurulacak. Şimdiden AB fonlarının kullanmasında yolsuzluk kuşkusu olması durumunda, sivil kuruluşlar ve özel şahıslar, polisin soruşturmayı sonlandırma sonucuna karşı mahkemeye başvurabilecek.”
Kiszelly, AB ülkeleri içinde biroldukça bahiste önemli fikir ayrılığı bulunduğunu, mesela, Macaristan’ın, AB’nin Rusya gücünden büsbütün vazgeçme siyasetini ve AB’de dış siyaset, göç ve vergi siyaseti alanında oy birliğiyle alınan kararların yerine nitelikli oy çoğunluğuna geçilmesini desteklemediğini, buna karşılık Macaristan genişleme ve Çin ile de ticari bağlantıları geliştirme niyetine sahipken, Fransa ve Hollanda’nın AB’nin genişlemesini desteklemediğini, AB’nin de ABD ile ticari bağları geliştirme niyetine sahip olduğunu söylemiş oldu.
Macaristan’ın AB’den ayrılma ihtimali ile ilgili de değerlendirmede bulunan Kiszelly, Macar toplumunun büyük bölümünün hatta hükümet seçmeninin bile büyük çoğunluğunun AB taraftarı olduğunu bu yüzden Macaristan’ın AB’den ayrılmasının kelam konusu olmadığını belirtti.
Ülkedeki seçim sisteminin işleyişinden yargı bağımsızlığına kadar biroldukça bahiste kaygının tabir edildiği kararda, “Macaristan’da durum, birkaç yıldır gereğince ele alınmıyor. Birfazlaca tasa devam ediyor. Bu esnada AB’nin imajı, aktifliği ve güvenilirliğini olumsuz etkileyen birfazlaca yeni bahis da ortaya çıktı.” değerlendirmesinde bulunuldu.
AP’den karara ait yapılan yazılı açıklamada, “akademik özgürlük, din özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, LGBTIQ hakları da dahil olmak üzere eşit muamele hakkı, azınlıkların yanı sıra göçmenlerin, sığınmacıların ve mültecilerin haklarının da sıkıntılı olduğu” tabir edildi.
Macaristan’a sağlanan fonların askıya alınması konuşuluyor
AB Kurulunun bütçe ve idaresinden sorumlu üyesi Johannes Hahn, 18 Eylül’de yaptığı açıklamada, AB Komitesinin, hukukun üstünlüğü prensibinin ihlal edildiği sebebi öne sürülerek AB bütçesinden Macaristan’a sağlanan fonların yaklaşık 7,5 milyar avroluk kısmının askıya alınması davetinde bulunduğunu söylemiş oldu.
Hahn, Komite’nin, AB Konsebir daha, Macaristan’ın hukukun üstünlüğü unsuruna yönelik ihlallerine karşı önerdiği muhafaza tedbirlerinin, AB’nin Ahenk Siyaseti kapsamında üç operasyonel program için taahhütlerinin yüzde 65’inin askıya alınmasını içerdiğini belirtti.
Macaristan’da yayımlanan günlük siyasi gazete Nepszava’nın Genel Yayın Direktör Yardımcısı Miklos Hargitai ve Szazadveg Vakfı Siyasi Tahliller Merkezi Müdürü Dr. Zoltan Kiszelly, AB ile Macaristan içindeki krizle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
AB ile Macaristan içinde kriz
Miklos Hargitai, AB ile Macaristan içindeki tartışmanın niçininin, hükümetin öne sürdüğü üzere “Hristiyan bedellerin ve ülke sınırlarının” korunması değil, aksine hükümet düzeyindeki yolsuzluk, yargı bağımsızlığı ve basın özgürlüğünün eksikliğinden dolayı AB ile Macaristan içinde kriz olduğunu söylemiş oldu.
AB kaynaklarının büyük kısmının hükümete yakın bireylere aktarıldığını ve ülkede bunu engelleyecek rastgele bir kurumun bulunmadığını kaydeden Hargitai, “Asıl sorun evvela her yere yayılan yolsuzluk, hakim ve savcıların bağımsızlığının ortadan kaldırılması ve özgür basının eksikliği.” diye konuştu.
Hükümetin kendi kamuoyuna AB ile çaba ettiği propagandası yaptığını, AB Kuruluna ise anlaşmak için gerekli adımları atacağı istikametinde yemin ettiğini belirten Hargitai, “Macar hükümeti kendi seçmenlerine, ‘Macarlara bir daha saldırıyorlar’, ‘Macaristan’da demokrasi olmadığı tezi yalan’, ‘yolsuzluk yok’ üzere tabirler kullanırken, AB Kuruluna ise demokratik eksiklikleri ve yolsuzluk risklerini gidermek için kelam veriyor.” dedi.
Yasa tasarısını meclise sunacak
AB bütçesinden Macaristan’a sağlanan fonların yaklaşık 7,5 milyar avroluk kısmının askıya alınması konusunda gerekli ıslahatları gerçekleştirmesi için AB Kurulunun Macar hükümetine 19 Kasım’a kadar müddet tanıdığına dikkat çeken Hargitai, hükümetin, Komite’yi ikna etmek için gerekli olan yasa tasarılarını ivedilikle meclise sunacağını lakin bunların kâfi olmayacağını düşündüğünü söylemiş oldu.
Macaristan’ın AB’den ayrılma ihtimali ile ilgili de değerlendirmede bulunan Hargitai, “Başbakan Viktor Orban’ın Kötcse’deki konuşmasına göre 2030’a, yani Macaristan AB bütçesine net katkıda bulunan ülke pozisyonuna gelinceye kadar Huxit (Macaristan’ın AB’den ayrılması) gerçekleşmeyecek. Hükümet ve Fidesz’in iktisat idaresi, AB’den alabildiği kadar yardım almaya çalışacak, çabucak sonrasında da AB’den ayrılma hakkında karar verecek.” diye konuştu.
Avrupa Birleşik Devletlerini oluşturmaya çalışıyorlar
Szazadveg Vakfı Siyasi Tahliller Merkezi Müdürü Dr. Zoltan Kiszelly ise AB ile Macaristan içindeki tartışmanın ana niçininin AB’nin geleceğiyle alakalı olduğunu, Macaristan ve Polonya hükümetlerinin, AB’nin kuvvetli ulus devletlerden müteşekkil bir birlik olarak kalmasını istediğini lakin AB Parlamentosu ve Komitesinin ise bu entegrasyonu derinleştirerek Avrupa Birleşik Devletlerini oluşturmaya çalıştığını söylemiş oldu.
AB’nin Macar hükümetine yönelik suçlamalarının gerçek olmadığını, mesela, savcılığın hükümete değil meclise bağlı olduğunu belirten Kiszelly, Macarların genel olarak hem polise tıpkı vakitte hukuk sistemine kuvvetli bir biçimde güvendiğini, yargıçların de bağımsız olduğunu ve hükümet aleyhine biroldukça kere karar verdiklerini kaydetti.
Kiszelly, “Fidesz-KDNP hükümeti 2010’dan beri mecliste dört kere 3’te 2’lik çoğunluğu sağladı. Hukuk sisteminde yapılan düzenlemeler Macaristan Anayasası’na uygun bir biçimde ve Batı Avrupa’daki örneklere dayanarak gerçekleştirildi.” diye konuştu.
AB fonlarını denetleyecek bir sistem kurulacak
Macar hükümetinin AB Komitesiyle anlaşmak için 19 Kasım’a kadar gerekli adımları atacağını, bu kapsamda meclise dört yasa tasarısı sunduğunu ve 17 yasa tasarısının daha sunulmasının beklendiğini kaydeden Kiszelly, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“En kıymetli şey, AB fonlarını denetleyen bir düzenek kurulacak. Şimdiden AB fonlarının kullanmasında yolsuzluk kuşkusu olması durumunda, sivil kuruluşlar ve özel şahıslar, polisin soruşturmayı sonlandırma sonucuna karşı mahkemeye başvurabilecek.”
Kiszelly, AB ülkeleri içinde biroldukça bahiste önemli fikir ayrılığı bulunduğunu, mesela, Macaristan’ın, AB’nin Rusya gücünden büsbütün vazgeçme siyasetini ve AB’de dış siyaset, göç ve vergi siyaseti alanında oy birliğiyle alınan kararların yerine nitelikli oy çoğunluğuna geçilmesini desteklemediğini, buna karşılık Macaristan genişleme ve Çin ile de ticari bağlantıları geliştirme niyetine sahipken, Fransa ve Hollanda’nın AB’nin genişlemesini desteklemediğini, AB’nin de ABD ile ticari bağları geliştirme niyetine sahip olduğunu söylemiş oldu.
Macaristan’ın AB’den ayrılma ihtimali ile ilgili de değerlendirmede bulunan Kiszelly, Macar toplumunun büyük bölümünün hatta hükümet seçmeninin bile büyük çoğunluğunun AB taraftarı olduğunu bu yüzden Macaristan’ın AB’den ayrılmasının kelam konusu olmadığını belirtti.