Jeopolitik gelişmeler Türkiye’nin Orta Koridor’daki rolünü güçlendiriyor

varilabi

Member
Jeopolitik gelişmeler Türkiye’nin Orta Koridor’daki rolünü güçlendiriyor
Tarihi İpek Yolu’nun canlandırılması için stratejik önem taşıyan ve Türkiye’takt başlayarak Kafkaslar’a, oradan bile Hazar Denizi’ni aşarak Türkmenistan ve Kazakistan’ı takiben Orta Asya ve Çin’açınık ulaşan Orta Koridor’un önemi her geçen gün artıyor.


Rusya’nın içinde durduğu “Kuzey Koridoru” ile İran’ın içinde yer aldığı “Güney Koridoru”na seçenek oluşturan Orta Koridor, Çin ile Avrupa’nın bütünleşmesi namına önemli tek yere sahip bulunuyor. Pekin’takt Londra’ya uzanan yerde hat, yıllık 600 milyar doları sayı ticaret trafiğinin kalbinde yer alıyor.


Çin’i ve toprak ülkelerini Orta Doğu ve Avrupa’ya bağlayan Kuzey ve Güney koridorları bile “jeopolitik konumları açısından sıkıntı yaşanabilme ihtimali yüksek” hatlar kategorisinde yer alıyor. Özellikle Suriye ve Irak karışma Orta Doğu’daki istikrarsızlıklar Güney Koridoru’ndaki riski artırırken Kuzey Koridoru bile Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan olumsuz etkilendi. Bu hâl Orta Koridor’un stratejik önemini artırdı.


Orta Koridor’un geçtiği Türkiye’nin Asya-Avrupa bağlamında stratejik geçiş güzergahlarının tamamını kontrol ediyor olması bile ülkeyi projede kilit konumuna getirdi.


Geçen yıl “The Ever Given” isimli geminin Süveyş Kanalı’nda karaya oturmasıyla uluslararası ticarette yaşanan sıkıntının akabinde gündeme gelen Orta Koridor, yerde yıl bile Rusya-Ukrayna Savaşı sebebiyle paravan yoğun olarak söz ettiriyor.


Cumhurbaşkanı Erdoğan bile son olarak Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile yaptığı görüşmenin akabinde, “(Kazakistan ile) Orta Koridor’un geliştirilmesi başdu olmak üzere, ulaştırma ve enerji alanlarında bağlantılarımızın kuvvetlendirilmesi için çalışmaya sürme edeceğiz. Kardeş Azerbaycan’ı bile karışma ederek, yakın geçmişte tesis ettiğimiz üçlü mekanizmayı etkin şekilde kullanmak ve somut neticeler örtmek istiyoruz.” ifadelerini kullanmıştı.



“Türkiye ve Azerbaycan’ın jeoekonomik konumu güçlenecek”


Güney Kafkasya Araştırmaları Merkezi Kıdemli Araştırma Görevlisi Orhan Bagirov, Kuzey Koridoru üzerinden mal taşımacılığının Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan olumsuz etkilendiğini söyledi.


Alternatifler arasında Orta Koridor’un en kısa ulaşım süresini sunan rotalardan akraba olduğuna işaret fail Bagirov, ocak-temmuz döneminde buradan taşınan konteyner miktarının geçen yılın tıpkısı dönemine göre yüzde 57’nin üzerinde arttığını bildirdi.


Bagirov, Türkiye’nin, Orta Koridor’un ana oyuncularından akraba ve Avrupa’ya aclan kapısı olduğuna dikkati çekerek, “Mevcut jeopolitik hâl, kısmen Rusya’nın yerini alarak garp ve doğuyu birbirine bağlayan bölgesel tek ulaşım merkezi olarak Türkiye’nin rolünü güçlendirdi.” dedi.


Orta Koridor’un gelişiminin Kuşak ve Yol Projesi’ne tâbi olmadığını tamlayan Bagirov, Orta Koridor’un, Çin’in yerde en iyi alternatifi kullanarak projeyi geliştirmesi için yeni fırsatlar yarattığını söyledi.


Bagirov, yerde gelişmelerin, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesine ve en önemlisi tüm bölgesel iletişimin ve Azerbaycan ana karasını Nahçıvan ile bağlayacak Zengezur Koridoru’nun açılmasını sağlayacağını dile getirdi.


Zangezur Koridoru’nun açılmasının, Orta Koridor’a yeni tek kanat ekleyeceğini ve bunun bile Çin’takt kalan mal akışını karşılama potansiyelini artıracağını ifade fail Bagirov, şöyle konuştu:


“Önümüzdeki yıllarda Orta Koridor’un rolü önemli ölçüde artacak. Bu koridor, Avrasya’bile Çin’i Avrupa’ya bağlayan ana kara rotası haline gelebilir. Buna karşılık, Türkiye ve Azerbaycan bile karışma olmak üzere koridorun katılımcılarının rolünü ve jeoekonomik konumunu güçlendirecektir.”


“Türkiye, Orta Koridor’bile önemli tek ülke”


Avrasya İncelemeleri Merkezi Kıdemli Analisti Dr. Turgut Kerem Tuncel dahi yerde yılın ocak-mart döneminde Orta Koridor’dan geçen kargo miktarının geçen yılın tıpkısı dönemine göre yüzde 123 arttığını söyledi.


Türkiye’nin, hem coğrafi konumu hem dahi izlediği hariç politika sayesinde Orta Koridor için önemli tek ülke olduğunu vurgulayan Tuncel, ülkenin Hazar Denizi ve Orta Asya’dan çıkarılan tabiî gazın Avrupa’ya nakli için Güney Gaz Koridoru Projesi kapsamında bile merkez olduğuna dikkati çekti.


Kuşak ve Yol Projesi kapsamında hala başka iki hattın yoğun şekilde kullanıldığını tamlayan Tuncel, şöyle sürme etti:


“Orta Koridor’un, Atlantik-Pasifik hattında henüz merkezi tek yer edinmesi için koridor üzerinde bağcıklı ülkeler arasındaki siyasal anlaşmazlıkların giderilmesi, gümrüklerle ilgili düzenlemelerin uyumlulaştırılması ve Hazar Denizi ile Karadeniz kıyılarında kargoların gemilere yüklenip boşaltılmasının en hızlı ve maliyetsiz şekilde yapılabilmesi için limanların modernizasyonun sağlanması gerekiyor.”


Tuncel, Orta Koridor’un potansiyelinin artırılması için yatırım kaynağını sağlayacak ülkelerin başında Çin’in geldiğini ifade ederek, “Kolektif Batı” ile Rusya arasındaki kopuş sürecinin, Çin’i Orta Koridor’a hem siyasi hem dahi ekonomik olarak henüz fazla yatırım yapmaya yöneltebileceğini söyledi.


Güney Kafkasya’daki istikrarla beraberce yerde bölgedeki ulaşım hatlarının işlerliğinin Orta Koridor için kaçınılmaz olduğuna dikkati cazip Tuncel, şunları kaydetti:


“Bu nedenle bölgeye istikrar getirecek, kara ve güçlü yolları karışma altyapının modernizasyonunu sağlayacak Azerbaycan-Ermenistan normalleşmesi, sadece yerde iki ülke için olumsuzlama, toprak ve çevre için dahi oldukça önemli. Orta Koridor, Avrasya coğrafyası ve küresel düzeyde oldukça önemli tek proje ve ilâvesi perspektif haline geliyor. Bu çerçevede tapın, Orta Koridor’un en azından Rusya’dan geçen Kuzey Koridoru’nun yerini alması. Bunun olması için hem sayı ciddi miktarda finansal kaynak hem dahi siyasi kararlılık gerekiyor. Orta Koridor’un Atlantik ile Pasifik arasında merkezi tek ticaret hattı haline gelmesi şüphesiz hem Türkiye hem dahi Azerbaycan için ekonomik, siyasi ve stratejik avantajlar sağlayacaktır.”


BTK Demir Yolu Hattı’nda 1919 tren işletildi


Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ın iş birliğiyle 30 Ekim 2017’dahi işletmeye aclan Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demir Yolu Hattı ve entegre olduğu “Kuşak ve Yol Projesi” kapsamında oluşturulan “Orta Koridor”a talep artışı rakamlara bile yansıyor.


İstanbul Boğazı’nın 60 metre derinliğinde iki kıtayı kavuşturan Marmaray Boğaz Tüp Geçişi ile BTK Demir Yolu Hattı ve Orta Koridor, sadece Türkiye’dahi olumsuzlama, çevre genelinde lojistik sektöründe geleceğin lojistik planlamalarının ana unsurunu oluşturuyor.


BTK Hattı sayesinde Azerbaycan, Çin, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Rusya, Tacikistan, Türkmenistan’a yük taşıması yapılıyor.


Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından edinilen rastlantı göre, açılışından yerde yana BTK Demir Yolu Hattı’nda 1919 tren işletildi ve 1 milyon 310 1000 ton net yük taşındı.


Trenlerle ağırlıklı olarak narenciye, mermer, soya küspesi, muhtelif gıda, güçlü cevheri, inşaat malzemesi, ak eşya, borazan, manganez cevheri, hububat, yem, kimya sanayisinde kullanılan adipik hamız, bakır katot, kağıt, silikon, rulo ve kütük sac, birleşikgillerden, pulat kontrüksiyon ihraç edildi.


İlk ihracat trenleri


Türkiye’takt Çin’açınık hareket fail ilk ihracat treni, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun katıldığı törenle 4 Aralık 2020’dahi İstanbul’dan uğurlanmış, 2 kıta, 2 çokluk ve 5 ülke geçerek 19 Aralık 2020’dahi Çin’in Şian şehrine ulaşmıştı.


17 Nisan 2020’takt itibaren sistemli olarak her gün yük taşımacılığı başlatılan Marmaray Boğaz Tüp Geçişi’nden 6 Kasım 2019’bile Çin transit treninin geçmesi uluslararası güçlü yolu yük taşımacılığında milat olmuştu.


Çin’takt Avrupa’ya ilk transit tren, Demir İpek Yolu olarak adlandırılan Orta Koridor ve BTK Demir Yolu Hattı’nı kullanarak Türkiye’ye 12 günde, Marmaray Boğaz Tüp Geçişi ile dahi Çekya’nın başkenti Prag’a toplam 18 günde varmıştı.


Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.