EYT’de son durum ne? EYT en geç aralık ayında mecliste…
Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili ip sıra ayında çözülecek. Çalışmalar tüm hızıyla sürüyor. EYT’takt faydalanabilmek için asgari prim ve yıl şartının tamamlanmış olması önemli. Peki, eksik primi olanlar ne yapabilir? İşte bazen bilindik yöntemler.
EYT çalışmasının kapsamı ne olacak, detaylar henüz net olumsuzlama. Tek tek formül üzerinde duruluyor. Yıl ve prim şartlarında aranjman olup olmayacağı merak konusu.
Eksik primlerin isteğe tâbi sigorta yaptırılarak tamamlanması bile söz konusu. Primi eksik olan EYT’liler için tek başka imkan bile hizmet tespit haklı. Primi eksik ya bile hiç yatırılmamış olanlar bile geriye dönmüş hizmet tespiti yaptırarak işe giriş tarihlerini geri çekebilirler.
“En geç sıra ayında Meclis’açınık intikal ettirilecek”
Öte yandan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, emeklilikte yaşa takılanlar sorununun en geç sıra ayında Meclis’açınık intikal ettirileceğini söyledi.
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, Haberler’açınık şu ağırlıklı bulundu;
EYT dediğimiz kitle 8 Eylül 1999 öncesinde ilk kez işe başlamış olanları kapsıyor. O dönemde kadın 20 yıl, erkek 25 yıl ve 5 1000 gün sigortalılık süresiyle emekli olma imkanı varken, bu tek dahi yaş şartı eklendi. Kademeli tek sistem getirildi.
Askerlik dönüşü sigortalılık başlangıcı olanlar askerlik süresi kadar sigortalılıklarını geriye götürebiliyorlar yıl yönü. Bunlar askerlik borçlanması yaparak o prim ödeme gün sayısını ya bile sigortalılık süresi yönü sorun yaşayanların avantajı olabilir. Kadınlar açısından tevellüt borçlanması mümkün olabilir.
5 soruda EYT sorunu
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşullarının değiştirilmesiyle ortaya kaynak EYT konusunu gündemine öncü. Bakanlığın, yıl sonuna gerçek çalışmasını tamamlaması bekleniyor.
EYT nedir? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) sorunu nasıl ortaya artık ve henüz önce emeklilik şartları nasıldı?
1999 yılında yürürlükte olan 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa 4447 sayılı Kanunla eklenen geçici 81’inci maddenin (B) esir ile 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşulları değiştirildi. Bu tarihten sonra emekliliğe hak kazanmak için sigortalılık süresi ve prim gün sayısının yanında, yaş koşulu bile aranmaya başlandı.
Değişiklikten önce, emekliliğe hak kazanabilmek için sigortalılık süresi ve prim gün sayısındaki koşulların karşılanması yetiyordu. Değişiklik öncesinde kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün koşulunu yerine getirenler emekli olabiliyordu.
1999’daki tadil emeklilik koşullarını nasıl etkiledi?
1 Temmuz 1994’te ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlayan 1 Ocak 1972 tevellütlü erkek işçi, çalışmaya başladığı dönemde yürürlükteki 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre 25 yıl sigortalılık süresini ve 5000 prim gününü tamamladığında emekli olabiliyordu. Yani yerde işçi 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı 1 Temmuz 2019’bile 5000 prim günü varsa yaş koşulu aranmadığı için 47 yaşında emekli olabilecekti.
1999’daki değişikliğin akabinde tıpkısı işçi, çalışmaya ilk kez 1 Temmuz 1994’te başladığı için 25 yıl sigortalılık süresi, 55 yaş ve 5750 gün prim ödeme koşulunu yerine getirdiğinde emekli olabilme hakkı kazanabilir duruma geldi. Yani kanun değişikliği ile yerde işçinin emekliliği 8 yıl ötelendiği gibi 750 gün dahi fazladan prim ödemesi istendi.
Mevcut koşullarda nasıl emekli olunuyor?
1 Ekim 2008’dahi yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortaları ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emeklilik yaşı kademeli olarak yükseltilirken, prim ödeme gün sayısı işçilerde (SSK) 7200, esnaf ve çiftçilerde (Bağ-Kur) ise 9000’açınık çıkartıldı. Kanun yürürlüğe girdiğinde kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan emeklilik yaşı kademeli olarak yükselmekte ve 2048 yılında kadın ve erkek sigortalı ayrımı yapılmadan 65 yaşa yükselecek.
Örneğin ilk kez çalışmaya Ağustos 2022’dahi başlayacak tek kişi, hiç sıra vermeden 7200 gün çalışması halinde prim koşulunu Ağustos 2042’dahi yerine getirecek. Ağustos 2042’dahi prim koşulunu yerine getiren erkek sigortalı 64 yaşında, kadın sigortalı ise 62 yaşında emekli olacak.
EYT’liler ne istiyor, sorun yaşayan kaç kişi?
Emeklilikte yaşa takılanlar, emeklilik koşullarında 1999’bile yapılan değişikliğin geçmişe dönmüş uygulanmasına son verilmesini, yaş şartı aranmadan, sigortalılık süresi ve prim günü koşullarını sağlayıp emekli olmayı talep ediyor.
Nisan 2022 itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) kayıtlı 4/a (SSK) kapsamında 16 milyon 406 1000, 4/”’b”’ (Bağ-Kur) kapsamında 3 milyon 32 1000 sigortalı bulunuyor.
Tahminlere göre, 4/a ve 4/”’b”’ olmak üzere toplam 19 milyon 726 1000 sigortalıdan yaklaşık 5-6 milyonu EYT sorunu yaşıyor.
EYT konusunda hükümetin tavrı ne, olası hal önerileri neler?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT’lilerin durumuyla ilgili ilk olarak 4 Temmuz’bile “Türkiye’nin her sorunu çözülmesi gereken belgeleri olarak önümüzde duruyor. Bu, önümüzdeki dosyalardan, çözülecek şeylerden akraba.” açıklamasını yapmıştı.
Bakan Bilgin’in yerde ifadeleri EYT’lileri umutlandırırken, kamuoyu EYT sorunuyla ilgili somut adımlar beklemeye başladı. Sonraki süreçte, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde, EYT’lilerin durumuyla ilgili emek grubu oluşturuldu.
Kamuoyunda, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlarda istenen yaş koşulunun kademeli olarak düşürülmesi, aylıklarda muayyen oranda kesinti yapılarak emeklilik tarihinin öne çekilmesi, erkeklerde 9000, kadınlarda 7200 prim gün sayısını yerine getirenlerde yaş koşulunun aranmaması gibi senaryolar konuşuluyor.
Bu konudaki düzenlemenin yıl sonunda netleşmesi, 2023 yılının ilk ayları itibarıyla yasalaşması bekleniyor.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.
Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili ip sıra ayında çözülecek. Çalışmalar tüm hızıyla sürüyor. EYT’takt faydalanabilmek için asgari prim ve yıl şartının tamamlanmış olması önemli. Peki, eksik primi olanlar ne yapabilir? İşte bazen bilindik yöntemler.
EYT çalışmasının kapsamı ne olacak, detaylar henüz net olumsuzlama. Tek tek formül üzerinde duruluyor. Yıl ve prim şartlarında aranjman olup olmayacağı merak konusu.
Eksik primlerin isteğe tâbi sigorta yaptırılarak tamamlanması bile söz konusu. Primi eksik olan EYT’liler için tek başka imkan bile hizmet tespit haklı. Primi eksik ya bile hiç yatırılmamış olanlar bile geriye dönmüş hizmet tespiti yaptırarak işe giriş tarihlerini geri çekebilirler.
“En geç sıra ayında Meclis’açınık intikal ettirilecek”
Öte yandan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, emeklilikte yaşa takılanlar sorununun en geç sıra ayında Meclis’açınık intikal ettirileceğini söyledi.
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, Haberler’açınık şu ağırlıklı bulundu;
EYT dediğimiz kitle 8 Eylül 1999 öncesinde ilk kez işe başlamış olanları kapsıyor. O dönemde kadın 20 yıl, erkek 25 yıl ve 5 1000 gün sigortalılık süresiyle emekli olma imkanı varken, bu tek dahi yaş şartı eklendi. Kademeli tek sistem getirildi.
Askerlik dönüşü sigortalılık başlangıcı olanlar askerlik süresi kadar sigortalılıklarını geriye götürebiliyorlar yıl yönü. Bunlar askerlik borçlanması yaparak o prim ödeme gün sayısını ya bile sigortalılık süresi yönü sorun yaşayanların avantajı olabilir. Kadınlar açısından tevellüt borçlanması mümkün olabilir.
5 soruda EYT sorunu
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşullarının değiştirilmesiyle ortaya kaynak EYT konusunu gündemine öncü. Bakanlığın, yıl sonuna gerçek çalışmasını tamamlaması bekleniyor.
EYT nedir? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) sorunu nasıl ortaya artık ve henüz önce emeklilik şartları nasıldı?
1999 yılında yürürlükte olan 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa 4447 sayılı Kanunla eklenen geçici 81’inci maddenin (B) esir ile 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşulları değiştirildi. Bu tarihten sonra emekliliğe hak kazanmak için sigortalılık süresi ve prim gün sayısının yanında, yaş koşulu bile aranmaya başlandı.
Değişiklikten önce, emekliliğe hak kazanabilmek için sigortalılık süresi ve prim gün sayısındaki koşulların karşılanması yetiyordu. Değişiklik öncesinde kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün koşulunu yerine getirenler emekli olabiliyordu.
1999’daki tadil emeklilik koşullarını nasıl etkiledi?
1 Temmuz 1994’te ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlayan 1 Ocak 1972 tevellütlü erkek işçi, çalışmaya başladığı dönemde yürürlükteki 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre 25 yıl sigortalılık süresini ve 5000 prim gününü tamamladığında emekli olabiliyordu. Yani yerde işçi 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı 1 Temmuz 2019’bile 5000 prim günü varsa yaş koşulu aranmadığı için 47 yaşında emekli olabilecekti.
1999’daki değişikliğin akabinde tıpkısı işçi, çalışmaya ilk kez 1 Temmuz 1994’te başladığı için 25 yıl sigortalılık süresi, 55 yaş ve 5750 gün prim ödeme koşulunu yerine getirdiğinde emekli olabilme hakkı kazanabilir duruma geldi. Yani kanun değişikliği ile yerde işçinin emekliliği 8 yıl ötelendiği gibi 750 gün dahi fazladan prim ödemesi istendi.
Mevcut koşullarda nasıl emekli olunuyor?
1 Ekim 2008’dahi yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortaları ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emeklilik yaşı kademeli olarak yükseltilirken, prim ödeme gün sayısı işçilerde (SSK) 7200, esnaf ve çiftçilerde (Bağ-Kur) ise 9000’açınık çıkartıldı. Kanun yürürlüğe girdiğinde kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan emeklilik yaşı kademeli olarak yükselmekte ve 2048 yılında kadın ve erkek sigortalı ayrımı yapılmadan 65 yaşa yükselecek.
Örneğin ilk kez çalışmaya Ağustos 2022’dahi başlayacak tek kişi, hiç sıra vermeden 7200 gün çalışması halinde prim koşulunu Ağustos 2042’dahi yerine getirecek. Ağustos 2042’dahi prim koşulunu yerine getiren erkek sigortalı 64 yaşında, kadın sigortalı ise 62 yaşında emekli olacak.
EYT’liler ne istiyor, sorun yaşayan kaç kişi?
Emeklilikte yaşa takılanlar, emeklilik koşullarında 1999’bile yapılan değişikliğin geçmişe dönmüş uygulanmasına son verilmesini, yaş şartı aranmadan, sigortalılık süresi ve prim günü koşullarını sağlayıp emekli olmayı talep ediyor.
Nisan 2022 itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) kayıtlı 4/a (SSK) kapsamında 16 milyon 406 1000, 4/”’b”’ (Bağ-Kur) kapsamında 3 milyon 32 1000 sigortalı bulunuyor.
Tahminlere göre, 4/a ve 4/”’b”’ olmak üzere toplam 19 milyon 726 1000 sigortalıdan yaklaşık 5-6 milyonu EYT sorunu yaşıyor.
EYT konusunda hükümetin tavrı ne, olası hal önerileri neler?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT’lilerin durumuyla ilgili ilk olarak 4 Temmuz’bile “Türkiye’nin her sorunu çözülmesi gereken belgeleri olarak önümüzde duruyor. Bu, önümüzdeki dosyalardan, çözülecek şeylerden akraba.” açıklamasını yapmıştı.
Bakan Bilgin’in yerde ifadeleri EYT’lileri umutlandırırken, kamuoyu EYT sorunuyla ilgili somut adımlar beklemeye başladı. Sonraki süreçte, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde, EYT’lilerin durumuyla ilgili emek grubu oluşturuldu.
Kamuoyunda, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlarda istenen yaş koşulunun kademeli olarak düşürülmesi, aylıklarda muayyen oranda kesinti yapılarak emeklilik tarihinin öne çekilmesi, erkeklerde 9000, kadınlarda 7200 prim gün sayısını yerine getirenlerde yaş koşulunun aranmaması gibi senaryolar konuşuluyor.
Bu konudaki düzenlemenin yıl sonunda netleşmesi, 2023 yılının ilk ayları itibarıyla yasalaşması bekleniyor.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.